یکی از چالش‌های بزرگ عمل‌آوری بتن، بتن‌ریزی در زمستان یا آبوهوای سرد است. و هنگامی که بتن تازه، در معرض انجماد قرار می‌گیرد. این عمل، مقاومت بتن را بین 20 تا 40 درصد کاهش می‌دهد. به همین منظور مواد افزودنی مانند «انواع ضد یخ بتن» می‌توانند تاحدودی عمل انجماد و یخ زدگی را کاهش دهند.
البته روش‌های دیگری هم برای گیرش بتن در آبوهوای سرد (زمستانی) وجود دارد. برای مثال؛ گرم کردن مصالح و استفاده از سیمان تیپ 3 و افزایش میزان سیمان مصرفی، از روش‌های سنتی در کاهش انجماد بتن محسوب می‌شوند.
با این وجود، یکی از بهترین جایگزین‌ها برای افزایش سرعت کار در یخبندان، مراجعه به مراکز فروش افزودنی بتن و تهیه انواع ضد یخ بتن است. که قرار است در این مقاله با این مواد و کاربرد آنها آشنا می‌شویم؛ تا پایان با ما همراه شوید.
فهرست مطالب
ضد یخ بتن چیست؟
قبل ازینکه بخواهیم دسته‌بندی کلی برای انواع ضد یخ بتن ارائه دهیم، ابتدا بیایید تعریفی کلی از ضد یخ بتن داشته باشیم. به مواد شیمیایی که برای کاهش نقطه انجماد فاز مایع به آب اختلاط بتن افزوده می‌شوند، ضدیخ بتن گفته می‌شود. معمولاً باعث می‌شوند، دمای بتن تا -c30 درجه کاهش یابد، و اهداف کیفی بتن تا حد بسیار زیادی افزایش پیدا می‌کند.
همانطور که می‌دانید در هوای سرد و یخبندان عمل هیدراتاسیون بسیار کند می‌شود. از این رو در طول بتن ریزی در شرایط آب و هوایی سرد بسیار ضروری است که اطمینان حاصل شود که بتن در حالت پلاستیکی خود دچار یخ زدگی نمی شود.
روش استفاده از ضد یخ بتن نیز دارای اصول ساده و راحتی است. و می‌تواند 20 الی 50 درصد در زمان و انرژی بتن در مقایسه با روش‌های دیگر صرفه‌جویی کند. همچنین، ضد یخ‌ها در بتن درجا، بتن مسلح، سازه‌های یکپارچه پیش ساخته و … در دمای (هوا، زمین) زیر 5 درجه سانتیگراد و تا کمترین دمای روزانه منفی 30 درجه سانتیگراد کاربرد دارند.
انواع ضد یخ بتن
همه صحبت‌های پیشین را انجام دادیم تا برسیم به اینکه انواع ضد یخ بتن چه‌ها هستند و کاربردشان به چه صورت است. این مواد شیمیایی با مصالح بتنی مخلوط می‌شوند و گیرش و سفتی بتن را افزایش می‌دهند. و در حالت‌های مایع و جامد و پودری تولید می‌شوند. و با توجه به موقعیت پروژه سردی هوا می‌توان از انواع ضدیخ‌ها در بتن استفاده کرد.
ضد یخ مایع
این نوع ضد یخ به صورت حلال در آب است. و روش تشکیل آن هم ترکیب نمک فرمات، نیترات، بروم، کربنات کلسیم و پتاسیم است که همه این‌ها در آب حل می‌شوند. و مایعی زرد رنگ یا قهوه‌ای را تشکیل می‌دهند.
عملکرد آن هم به این صورت است که مانع تغییر فاز آب به یخ می‌شود. و روند هیدراتاسیون تا گیرش نهایی بتن پیش ساخته از وظایف اصلی این ماده است. کاربرد آن هم بیشتر در پروژهایی است که عمل سخت شدن بتن ضروری است مانند بتن پاششی و بتن زیر آب.
ضد یخ پودری
ساختار شیمیایی این نوع ضدیخ بر اساس نمک کلسیم و فلزات خاکی و هالوژن کلر است. موارد اصلی استفاده از ضد یخ پودری در بتنی است که با فلزات در تماس نیست.
عملکرد این نوع ضد یخ نیز به صورت پوشش ذرات سیمان است که مانع از نفوذ آب به این ذرات می‌شود. چگالی این مواد حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است. همچنین مواد تشکیل دهنده یعنی نمک‌ها خنثی و سفیدرنگ‌ند و برای انسان و محیط خطری ایجاد نمی‌کنند.
این نمک‌ها باعث انقلابی در بتن‌ریزی در هوای سرد شده‌اند. و عملکرد گسترده‌تری مثل اجرای سنگ و کاشی در سرمای شدید را نیز دارا هستند.
ضد یخ بتن کلریدی
یکی دیگر از انواع ضد یخ‌ها، ضدیخ بتن کلریدی است. و به صورت جامد و تشکیل شده از نمک کلر دار است. از مهم‌ترین ساختار این نوع ضد یخ می‌توان به کلسیم کلرید و سدیم کلرید اشاره کردو بیشترین مصرف را در ملات و دوغاب دارند.
لازم به ذکر است که در اجرای سنگ نمای ساختمان به هیچ‌وجه از این افزودنی در دوغاب نباید استفاده شود. چراکه با واکنش شیمیایی که ایجاد می‌کنند، اسکوپ یا میله یا سیم نگهدارنده نما را از بین می‌برند.
ضد یخ بتن بدون کلراید
در قسمت قبل به معرفی ضد یخ با کلراید پرداختیم. در این بخش ضد یخ فاقد کلراید را معرفی می‌کنیم. این نوع ضد یخ تشکیل شده از یون کلر فعال شده است. به دلیل واکنش شیمیایی بسیار قوی که با فلزات ایجاد می‌کند. معمولاً استفاده از آن با محدودیت انجام می‌شود. و به همین دلیل استفاده از آن در بتن آرمه ممنوع اعلام شده است.
ضد یخ بتن اسکیمو
یکی دیگر از انواع ضد یخ، ضد یخ بتن اسکیمو (بدون کلراید) است. و به‌نوعی بیشترین استفاده را در هوای بسیار سرد حتی -15 درجه دارد. معمولاً در پروژهای سنگین که هزینه بتن‌ریزی چندین برابر است. و برای کاهش هزینه‌ها می‌توان در هر متر مکعب بتن دو کیلوگرم ازین مواد را استفاده کرد.
عملکرد این افزودنی در رزوهای اولیه بتن باعث مقاومت بیشتر بتن می‌شود. همچنین فاقد کلراید بودن آن، موجب می‌شود که در سازه بتن آرمه نیز کاربرد داشته باشد. روش استفاده و مقدار مصرفی این افزودنی با توجه به دمای هوا متفاوت است. برای مثال در دمای منفی 5 درجه سانتیگراد و عیاز 400 می‌توان از 1 کیلوگرم متر مربع بتن استفاده کرد.
ضد یخ اسکیمو در پروژه‌هایی که سرعت کار بسیار اهمیت دارد، بیشترین استفاده را دارد. برای مثال در پل سازی و روسازی استفاده از آن مورد توجه قرار می‌گیرد.
ضد یخ بتن آلپاین
ضد یخ بتن Alpine به دلیل کلر موجود در آن در سازه‌های فلزی استفاده نمی‌شود. کلر و یون موجود در آن باعث افزایش زودگیرکنندگی و مانع از یخ زدگی در بتن می‌شود.
عملکرد آن به این صورت است که حرارت زایی برای هیدارتاسیون بتن را افزایش می‌دهد. و برای کارهای ترمیمی ساختمان که نیاز به سرعت در روند کار هست. فقط کافیست اندکی از ضدیخ آلپاین را در ملات مخلوط کرد تا شاهد افزایش سرعت و کیفیت کار باشیم.
روش استفاده از این ماده نیز به این صورت است که قبل از استفاده باید در آب مخلوط شود تا حالت رقیقی پیدا کند. و مقدار مصرف آن نیز بستگی به عواملی چون، عیار سیمان و دمای بتن دارد. و 2 تا 5 درصد وزن سیمان مخلوط می‌توان از این ماده بهره برد.
لازم به ذکر است که این ماده هیچگونه خطری از نظر اشتعال و قلیایی بودن ایجاد نمی‌کند.
ضد یخ بتن S
ضد یخ بتن S ترکیبی پودری است؛ و برای تسریع در ساخت بتنی که واکنش هیدراسیون سیمان بهتری دارد، استفاده می‌شود. در صورتی که مقدار مناسب از این ماده مصرف شود، می‌تواند تاثیر چشمگیری بر سرعت تهیه بتن داشته باشد. این ضد یخ تاثیر زیادی بر وضعیت عادی محصول نمی‌گذارد.
در آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را با انواع ضد یخ بتن آشنا کنیم. همانطور که دانستیم بتن نیز مانند خودرو به ضد یخ نیاز دارد. اما فرق ضد یخ بتن با ماشین در این است که ضد یخ ماشین بر پایه مواد غیرآلی است و خوردگی ایجاد نمی‌کند. همین امر نیز باید در ضد یخ بتن نیز رعایت شود. توجه داشته باشید که ضد یخ بتن تنها به‌منظور اجتناب از یخ‌زدگی استفاده نمی‌شود، و مقاومت بتن را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
جهت استعلام قیمت ضدیخ بتن و سایر افزودنی های بتنی از طریق شماره‌های درج‌شده با کارشناسان «زینو بتن» در ارتباط باشید. کافیست روی شماره مدنظر ضربه بزنید.
