از اصلی‌ترین مراحل طراحی داخلی ساختمان نازک کاری آن است. که از دو روش برای این کار بهره برده می‌شود. اول استفاده از گچ و خاک یا سیمان. اما مهمترین دلیل استفاده ملات گچ و خاک یا سیمان اندود کاری، عایق کاری، سنگ کاری، کاشی کاری، نقاشی و … است.
معمولاً اتفاق نظری در رابطه با اینکه گچ و خاک بهتر است یا سیمان وجود ندارد. اما ما در این مقاله سعی داریم با مقایسه این دو مصالح پر کاربرد شما را بیشتر آشنا کنیم تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
فهرست مطالب
گچ و خاک بهتر است یا سیمان؟
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، بهتر است مقایسه روشنی از دو مصالح اصلی نازک کاری یعنی گچ و خاک و سیمان داشته باشیم. سپس به مزایا و معایب هرکدام می‌پردازیم.
ملات سیمان چیست؟
برای اینکه بدانیم گچ و خاک بهتر است یا سیمان با ملات سیمان شروع می‌کنیم. ملات‌ها از مواد سیمانی، سنگدانه‌های ریز، ماسه و مقدار مشخصی آب تشکیل می‌شوند. ملات را می‌توان برای مصارف متعددی مانند گچ کاری روی آجر یا سایر اشکال بنایی، کف سازی و … استفاده کرد. و با افزودن سنگدانه درشت می‌توان از آن برای ساخت بتن پیش ساخته نیز استفاده کرد.
ملات سیمان همچنین مصالحی مناسب برای ایجاد یک سطح صاف بر روی دیوارهای ساخته شده از آجر یا سایر اشکال سنگ تراشی فراهم می‌کند.
مزایا و معایب ملات سیمان
مهمترین مزایای سیمان در نازک کاری به شرح زیر است:
- مقاومت بسیار بسزایی در برابر عوامل محیطی دارد.
- قابلیت استفاده هم با کاردک و هم با استفاده از دستگاه پاشش دارد.
- اعمال سریع مواد روی سطح مدنظر بدون نیاز به آماده سازی بستر است.
- مقرون به صرفه و اقتصادی است.
- استفاده از روش پاششی حتی برای حفره‌ها و سوراخ‌های بزرگ
- ملات متناسب و به خوبی چیده شده سطحی غیرقابل نفوذ ایجاد می‌کند.
- هنگامی که آب به مخلوط خشک سیمان و ماسه اضافه می‌شود، سیمان هیدراته می‌شود و با ذرات ماسه و سطوح اطراف بنایی و بتن می‌چسبد.
نکات مهم هنگام استفاده از ملات سیمان
پس از افزودن آب به مخلوط، ملات باید در عرض 30 دقیقه استفاده شود. زیرا فرآیند گیرش بلافاصله پس از افزودن آب شروع می‌شود. در غیر این صورت، قدرت آن به تدریج کاهش می‌یابد.
قبل از قرار دادن واحدهای سازه‌ای، یعنی آجر و سنگ، باید در آب اشباع شوند، زیرا سیمان برای هیدراتاسیون به مقدار مناسبی آب نیاز دارد. اگر یونیت‌های خشک روی ملات قرار داده شود، خیلی سریع آب ملات را جذب می‌کنند. همین امر پروی مخلوط اثر مخرب می‌گذارد و استحکام آن کاهش می‌یابد.
از طرفی هرجا که ملات استفاده می‌شود باید حداقل به مدت 7 روز مرطوب نگه داشته شود.
ملات سیمان بیش از 1:3 مستعد جمع‌شدگی است.
استحکام ملات به نسبت سیمان و ماسه بستگی دارد. مقاومت به دست آمده با نسبت‌های مختلف سیمان و ماسه به دست می‌آید.
گچ و خاک چیست؟
حال که با زوایای ملات سیمان آشنا شدیم. وقت آن است که تمام جوانب گچ و خاک را بررسی کنیم. همانطور که اشاره کردیم از دیگر مصالح رایج در طراحی داخلی خانه گچ و خاک است. این دو عضو هنگام ترکیب با هم به رنگ قهوه‌ای روشن در می‌آیند. خاک استفاده شده نیز معمولاً خاک رس است.
در واقع منظور از ملات گچ و خاک ترکیب این دو به اندازه 50% خاک و 50% گچ است. ترکیب این دو با هم ملاتی نرم و یکدستی را به وجود می‌آورد.
به طور کلی ملات‌ها به دو دسته زودگیر و دیرگیر تقسیم می‌شوند. ملات گچ و خاک جزو دسته زودگیرها محسوب می‌شوند. و روش استفاده از ملات روی دیوار به این صورت است که ابتدا دیوار را شمشه‌کاری می‌کنند سپس بین فاصله شمشه گیری با اندود گچ و خاک پر می‌کنند.
این نوع ملات برای شرایط آب و هوایی مرطوب کاربردی ندارد. و بیشترین استفاده را در مناطق گرم و خشک دارد.
مزایای گچ و خاک
همانطور که در بخش پیش مزایای سیمان را بررسی کردیم، اینجا مهم ترین مزایای گچ و خاک را آوردیم. تا به راحتی تفاوت گچ و خاک با سیمان را بدانید.
- مصرف ملات گچ و خاک علاوه بر تیغه‌های پنج سانتی، در سفید کاری نیز کاربرد دارد.
- قیمت خاک رس از گچ ارزانتر است زیرا سنگ گچ را پس از استخراج به کوره می‌برند. و طبق عملیاتی، هزینه آن کمتر می‌شود. در صورتی که خاک رس را پس از استخراج به مصرف برسد و به هرطریق قیمت خاک از گچ پایین‌تر خواهد بود. در نتیجه اندود گچ و خاک بسیار اقتصادی‌تر از ملات گچ تنها است.
- اندود گچ و خاک دیر گیرتر از ملات گچ به تنهایی است بدین علت دیرتر سخت می‌شود. و در نتیجه کارگران گچ کار بیشتر فرصت دارند تا آنرا روی ردیف قبلی آجر پهن نموده و ردیف بعدی آجر را روی آن بچسباند. روی هم رفته کارکردن با آن آسانتر است.
- اندود گچ و خاک ازملات گچ پلاستیک‌تر خواهد بود. و زیر ماله بنا بهتر شکل می‌گیرد.
معایب گچ و خاک
از مهمترین معایب گچ و خاک را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- در برابر آب خوردگی و رطوبت مقاومت مطلوبی ندارد.
- باعث ایجاد خوردگی در فلزات می‌شود. گچ باعث خوردگی فلزاتی چون مس و آهن می‌شود. به بیانی به فلزات واکنش نشان می‌دهد.
- از دیگر معایب گچ و خاک می‌توان به نداشتن چسبندگی لازم روی سطوح سیمانی و بتنی اشاره کرد.
- شکل‌ناپذیری طولانی مدت این ملات نیز در مواردی نشان از ضعف آن است.
- همچنین باعث ترک خوردگی در ضخامت‌های بیشتر از 2 سانتی‌متر می‌شود.
بالاخره گچ و خاک بهتر است یا سیمان؟
با توجه به تمام نکاتی که در بخش‌های پیشین به آن اشاره کریم. ممکن است هنوز برایتان سوال باشد که کدام‌یک از این مصالح بهتر است. اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، نوع پروژه مدنظر است. در واقع ملات‌ها هر کدام به گونه‌ای تشکیل می‌شوند و هرکدام خاصیت خود را دارند. ملات گچ و خاک برای دیوارها استفاده می‌شوند. و دیوار را صاف می‌کنند. این نوع ملات از دو ماده اصلی یعنی گچ و خاک تشکیل می‌شوند.
و همانطور که گفتیم معمولا از خاک رس یا خاک قهوه‌ای استفاده می‌شوند. گچ به دلیل حجم کمی که دارد برای برای چسبندگی و خاک به دلیل حجم زیادی که اشغال می‌کند، برای جسم پر کننده استفاده می‌شود. معمولا حجم‌دهنده‌ها ۸۰ درصد ملات را تشکیل می‌دهند.
نوع دیگری از ملات که برای دیوار استفاده می شود، ترکیب دو ماده سیمان برای حجم و چسب سنگ یا بتن برای چسبندگی است. این نوع ملات نیز در اکثر ساختمان ها استفاده می‌شود. و تنها فرق آن با ملات گچ و خاک در هزینه خرید آن است.
انواع ملات کدامند؟
همانطور که اشاره کردیم؛ ملات گچ و خاک از دو ماده اصلی گچ و خاک رس تشکیل شده است. در واقع، حجم کم گچ و وزن سنگین خاک باعث خاصیت چسبندگی بسیار خوبی می‌شوند. در مقابل، ملات سیمان قرار دارد که در تولید آن از دو نوع سیمان استفاده می‌شود و مانند ملات گچ و خاک از چسبندگی بسیار خوبی برخوردار است. اصلی‌ترین تفاوت ملات سیمان با ملات گچ و خاک در میزان هزینه خرید آن است. بنابراین، اگر همچنان نمی‌دانید که ملات گچ و خاک بهتر است یا ملات سیمان؟ ابتدا بهتر است با انواع ملات آشنا شویم. ملات‌ها دارای انواع مختلفی هستند که هر یک از آنها دارای کاربرد متفاوتی می‌باشند. با این حال می‌توان انواع ملات به دو دسته زود خشک و دیر خشک تقسیم نمود که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
- ملات زود خشک: همانطور که می‌توان از نام این نوع ملات حدس زد؛ ملات زود خشک به آن نوع از ملات گفته می‌شود که در زودترین زمان ممکن و خیلی سریع سفت می‌شوند. به همین دلیل باید از این نوع ملات قبل از خشک شدن استفاده نمود وگرنه غیر قابل استفاده می‌شود. البته توجه داشته باشید که برخی از ملات‌ها را می‌توان پس از خشک شدن با اضافه کردن مقداری آب به حالت اولیه باز گرداند. با این حال، معمولا ملات‌های زود خشک پس از گذشت ۵ دقیقه به سرعت خشک می‌شوند و با افزودن مجدد آب، کیفیت خود را از دست می‌دهند.
- ملات دیر خشک: ملات دیر خشک در مقابل ملات زود خشک قرار دارد و به ملاتی گفته می‌شود که در مدت زمان طولانی‌تری (۲ تا ۷۲ ساعت) سفت می‌شوند و دیرگیرتر می‌باشند. با این حال نقطه ضعف این نوع ملات در دیرگیر بودن آن است. چرا که ممکن است در طول زمان خشک و ثابت شدن دچار تغییر شکل و تخریب سازه شوند.
در آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را اینکه گچ و خاک بهتر است یا سیمان آشنا کنیم. امیدواریم این نوشتار پاسخگوی سوالات شما بوده باشد. در صورت انتخاب سیمان برای پروژه خود و تصمیم به خرید سیمان از کارخانه شیراز نیز می‌توانید از طریق راه‌های زیر با ما در ارتباط باشید.
یک پاسخ
عالی بود تشکر